Brielle ligt op het eiland Voorne-Putten en bestaat uit de kernen Brielle, Vierpolders en Zwartewaal. In 1980 werd het grondgebied van beide laatste gemeenten aan dat van Brielle toegevoegd. Daarmee is een gemeente ontstaan met een grote diversiteit; binnen de gemeentegrenzen liggen nu een vestingstadje, een vissersdorp, een uitgestrekt agrarisch gebied en een recreatiegebied: het Brielse Meer.
Geschiedenis Brielle
Van oudsher is Brielle of Den Briel de belangrijkste kern van het gebied. Het vormde de hoofdstad van de landen van Voorne, die destijds ook Goeree-Overflakkee en zelfs een stukje van Schouwen (namelijk Bommenee) omvatte. Brielle verwierf stadsrechten van de heren van Voorne, de eerste in 1330. De grootste bloei bereikte de stad in de vijftiende eeuw.
Toen de rivier De Gote werd afgedamd, zette de neergang in. De grootste bekendheid verwierf de stad door de inname door de watergeuzen op 1 april 1572. In de achttiende eeuw kreeg de stad de huidige vorm. Behalve als militaire vesting was de stad voor de omgeving vooral van belang als markt- en handelsplaats en later als onderwijscentrum.
Geschiedenis Zwartewaal
Zwartewaal is het vissersdorp van Voorne-Putten. Eeuwenlang vertrokken vanhier de schepen naar zee. De grond van de gelijknamige polder was door uitgeput doordat er veel turf was gestoken (moernering) en kon de bevolking niet onderhouden.
Door dijkdoorbraken en overstromingen was men genoodzaakt de polder te ontvluchten en de bewoning te verplaatsen naar de dijk aan de haven. De kerk, gebouwd op een terp, bleef achter en staat sindsdien achter de huizen. Dat geldt ook voor de motte (vesting) van de heer van Zwartewaal, die echter grotendeels is verdwenen.
Geschiedenis Vierpolders
Vierpolders is de jongste kern van het huidige Brielle. De naam verwijst naar het aantal polders waaruit de voormalige gemeente bestaat. Deze werden tussen ca. 1200 en ca. 1415 bedijkt. Het dorp is ontstaan in de zestiende eeuw. Aan de Gote, tegenover Brielle, lag toen een dorpje met de naam (Briels) Nieuwland.
Door de aanleg van de vestingwerken van Brielle werd dit gedeelte van de polder Nieuwland vergraven en moest het dorp worden verplaatst. De nieuwe kerk en bewoningskern verrezen nabij de kruising van de dijken van de polders Veckhoek, Oud-Hellevoet en Oude-Gote. Vierpolders is altijd een agrarisch gebied geweest.
Historische stad Brielle
Brielle wil zich meer en meer profileren als historische stad met indrukwekkende vestingwerken. Zwartewaal is trots op de rust en het visserijverleden dat het dorpje nog steeds uitademt. Vierpolders biedt onderdak aan de snel oprukkende glastuinbouw.
1 reacties
Wanneer was Cornelis Taal(l) burgemeester van Brielle?