Halfweg bij Lisse

Halverwege tussen Haarlem en Leiden stopte de trekschuit en werd het paard gewisseld. Dat gebeurde bij het commissarishuis Halfweg bij Lisse, waar ook de paardenstallen waren. De buurtschap bij Lisse heet nog altijd Halfweg.

Het Huis Halfweg

Halverwege de trekvaart stond het Huis Halfweg, het commissarishuis van de trekvaartdienst. Daar vergaderden de commissarissen van de steden Haarlem en Leiden en was het administratiekantoor. Dit was ook de enige plek in de route waar de trekschuit iets langer stopte om van paard te wisselen. Als de trekschuit aan kwam varen, blies de schipper op zijn hoorn en haalde men een vers paard uit de stal. Het Huis Halfweg was luxe ingericht met goudleer behang en veel meubilair. In 1696 brandde het tot de grond toe af, maar een jaar al werd het herbouwd.

Wapenstenen

Nadat in 1860 de trekschuitdienst was opgeheven, werd Huis Halfweg afgebroken. Gelukkig zijn bij de sloop in 1867 de wapenstenen uit de gevel bewaard gebleven. De steen met het wapen van Leiden is ingemetseld in de tuinmuur van de moestuin op Landgoed Keukenhof. De wapensteen van Haarlem is te vinden boven de poort van het Magdalenaklooster aan de Kinderhuisvest in Haarlem.

Markeringspaal Halfweg

Bij de aanleg van de Trekvaart Haarlem-Leiden sloegen de landmeters van Haarlem en Leiden halverwege de vaart een houten paal. Die markeert het eigendom van de steden Leiden en Haarlem, die allebei voor de helft verantwoordelijk waren voor beheer en onderhoud. Zo is het gebleven tot in de 21^ste eeuw. De houten paal is in 1820 vervangen door een hardstenen paal met daarin de stadswapens van Haarlem en Leiden. Deze paal staat nog altijd langs de vaart, 500 meter ten zuiden van de Delfweg.

Herberg Halfweg en Café Spoorzicht

Aan de noordwestkant van de brug in de Delfweg stond de herberg Halfweg. Daar konden passagiers van de trekschuit iets eten of drinken, voordat ze bij de wisselplaats Halfweg op de trekschuit stapten. Nadat in 1842 de spoorlijn was aangelegd, werd de herberg omgedoopt tot Café Spoorzicht. Aan de oostkant van de vaart werd eind 19^de eeuw een station geopend. Het stationsgebouw uit 1905 is een Rijksmonument met kenmerken van de art nouveau-stijl. Het ziet er van binnen nog uit als een eeuw geleden en je kunt er wat eten en drinken.